HIV M.rh>rEkRvJ.I

HIV rh>w>qgtC>’D;w>ql;w>qgvXt’k;uJxD.0J’. trHR M.vDRI
H = ySRunDA=AySRvXtrRM>w>qgtC>
I = *H>-wDqXw>ql;w>qgpSRvDRA=Aw>qgtC>rRb.’dxD’g0J’.e*H>-wDqXw>qgtusdRtusJ
V = w>qgtC>A=Aw>tCl;tC>vXtrRql;rRqgeR

rh>,rRM> HIV vXusJ’fvJ.I

xJeuG>ySRw*RvXAw>rJmzH;cd.M.Aewoh.ngvXAt0Joh.td.’D; HIV {gwtd.{gb.M.vDR I ySRvXttd. ‘D; w>qgC>tHRnDEk>wl>b.vXttd.ql.td.csh’D;td.rkm0J’.M.vDRI

HIV td.qd;0J’.vXoGH.tusgxHwz.tusgM.vDRIA erRM> HIV zJAw> t0J tHRAwcgcgEkmvDRqleoGH.tusdRwz.tylRM.vDRI AnDEk>usdRuGmvXw>urRM> HIV wz.M. Atd. [J0J ‘. vX=
• w>wol0J’.w>tzsD.wz.zJw>rHCkmtd.Ckmvdmto;tuwD>
• eDRoloud;x;wz.AeD.wXRvXw>uqJ;uoH.wz.
• w>qJ;xl.zsdzH;n.qJ;,D>Arhwrh>Aw>rRvk>v>w>rRvXtwuqSJuqSD
• Ek>xH
• oGH.qloGH.w>xd;b.vdRvdRoGDoGH.’D;w>xXEkmvDRrd>yS>uh>*DRvXA[JvXxHuD> vXw>w orH ord;0J’. HIV wz.M.vDRI Aw>-oDoGH.’D;w>xXEkmvDRrd>yS>uh>*DR toDwz. vXtD;p-whv ,g tylRM.ylRzsJ;0J’.zJw>vlRydmxGJw>bsXcJvXmM.vDRI

ewrRM> HIV cDzsd=
• w>zd;[kvdmo;
• w>ul;Arhwrh>Aw>uqJ
• w>eDRtD.vdmo;w>tD.Arhwrh>Aw>tDw>xHw>ed
• tD.w>tD.w>tDvXtb.w>uwJmuwDRAzDtDRcDzsdySRw*RvXttd.’D; HIV
• w>oGDoGH.’D;w>ulpg,gbsgtusdRtuGmt*Rwz.vXtD;p-whv,gtylR
• w>oloud;w>[;vD>Arhwrh>Aw>vk>xHvD>wcgCD’D;ySRw*RvXttd.’D; HIV
• w>zdvHRzdC>Arhwrh>Aq.zduD>zdth.w>qJ;w>
• w>td.bl;’D;ySRvXttd.’D; HIV ud;eHR’J;
• urgyD>xHt*D>Arhwrh>Aw>vdmuGJuFhrftvD>wz.

rh> HIV rRw>vXeD>cdt*D>’fvJ.I

HIV ‘k;xD’g0J’.e*H>-wDqXw>ql;w>qgtusdRtusJM.vDRI Ae*H>-wDqXw>qgtusdRtusJA’k;xD’g uGHmw> tCl;tC> vXt b.ulb.*mw>wz.’D;A’Do’XeRvXw>ql;w>qgM.vDRI AHIV rRp>vDR*H>-wDqX tusdRtusJA’D;’Do’X eRwM> b.IAzJerh>wtd0J’. HIV uoH.uoDwz.tcgM.<Aeql; eqgxD.e; e;uvJmohvDRI

rh> HIV ‘D; AIDS uJw>wrHRCD{gI

w’fod;b.I
HIV w>tCl;tC>vXtrRoH*H>-wDqXw>ql;w>qgtpJvfwz.vXttd.vXerd>yS>tylRM.vDRI

AIDS wrh>0J’.AbJ&X;(p)tCl;tC>b.I

AIDS rh>w>ql;w>qgwz.Arhwrh>Aw>qd;uhqgbDwz.vXwnDEk>uJxD.vXt’k;xD’gAerd>yS>zJe*H>-wDqXw>qg tusdRtusJtHRAp>0J’.tcgM.vDRI Aw>tHRuJxD.xJ’.zJ HIV ArRoHuGHm0J’.Ae*H>-wDqXw>ql; w>qgtpJvfwz.cJ vXmtcgM.vDRI Aw>tHR,Hm0J’.w>qXuwD>wbsK;eH.ohvDRI

AIDS M.wtd.0J’.tgtgvXtD;p-whv,gtylRb.rh>vXuoH.uoDvXt’Do’X tDRohtd.0J’. tCdM.vDRI

vXtD;p-whv,gtylRw>td.’D; HIV tcDynDwrh>0J’.vXAeuoH’D;A AIDS M.b.I

rh>,uoh.ngvXA,td.’D; HIV ohvXusJ’fvJ.I

usdRuGmxJwbd{dRvXw>uoh.ngrh>etd.’D;A HIV {gM.Arh>w>urRuG>oGH.M.vDRI
• zJew>rRuG>rhwrh>?wtd./(‘negative’)AM.<ewtd.’D; HIV b. • zJew>rRuG>rhrh> ?td./A(‘positive’)AM.Atd.’D; HIV vDR

ySRtg*RM.Awoh.ngvXttd.’D;A HIV Arh>vXt0Joh.td.rkm0J’.tCdM.vDRIA oemuhzJAerh>rRM> AHIV At cD.xH;oDoDcgM.Ab.wb.eutd.’D;=
• w>cd.o.CHqg
• w>vdRud>
• w>vDRbSH;vDRwDR
• udm,l>tcsHnd;xD.
• udm,l>qg
• zH;bh.o;xD.
• ,k>n.’D;rd>yS>tqXurDmurdmwz.qg
• udmylRxD.
• w>ylRvD>xD.vXrk>cGguh>*DRwz.
• uyXRxD.vXrk>eRcD
• th.vl

oemuhw>oh.wz.tHRb.wb.uJxD.cDzsdAwd;uUck.b.’d.’d.uvJmArhwrh>Aw>qd;uhqgbD vXt*Rwz.M.vDRI AzJerh>qdurd.vXetd.’D; HIV M.eub.xH.vdmeo;’D;uoH. o&.’D;ChM>w> orHord;rR uG>w cgM.vDRI

zJ,rh>td.’D; HIV td. (positive) A tcgM.A,ub.rRw>rEkRvJ.I

w>tcD.xH;wrHRvXw>urRtDRM.w>uwJoud;w>’D;uoH.o&.w*RM.vDRIAt0Joh.&J.usJRw>vXe*D>vXAerh>tJ.’d;tCdAeuuwdRw>’D;ySRw*Rw*RvXtrh> ‘fod;’D;ySRwX.yD.[h.ul.[h.z;w>w*R oh0JM.vDRI

uoH.o&.tHRu[h.vDReR’D; HIV tuoH.zD.uoDzD.wz.M.vDRI uoH.zD.uoDzD.wz.tHRAuysJe td.rl ,Hm,Hm’D;td.rlvXtySJR’D;w>td.ql.td.cshwcgM.vDRI

rh> HIV tHRw>ulpgtDRArhwrh>AbsgwJmwJmzsKzsKoh{gI

HIV tHRw>rRbsguGHmtDRwJmwJmzsKzsKwohoemuhw>ulpgtDRoh0J’.M.vDRI

uoH.zD.uoDzD.wz.ArRpSRvDRbJ&X;(p)tCl;tC>teD>*H>eD>’G;vXoGH.tusgvXAteD>*H>tpSRuwX>xH.M>tDRvXrJ;jcd.pud;AtzDvmwoh0J’.b.M.vDRI Aw>tHRyud;tDR’fA?w>qgtC> vXtvDR bX/ w>tHRtcDynDM.Aewqd;uhvXRvX HIV tCd’D;utd.’D;Aw>td.rlt,lmvXAtnDEk> tod;M.vDRIA zJerh>oluoH. zD. uoDzDb.vD>b.p;tCdtHRtcDynDM.Aew[h.ph>uD; HIV qlySRt*Rw*Rttd.vXRb.M.vDRI

vX,okwrRM> HIV whRtD>,ub.’Do’X,o;vXusJ’fvJ.I

• orHord;uG>eo;’D;Ckoh.ngrh>eRArhwrh>AySRvXerHCkm’D;tDRw*Rtd.’D; HIV {gM.w uh>= zJerh>td.’D;ySRvXerHCkmtDRtgM>w*RA(rhwrh>AySRtHRrHCkmtd.Ckm vdmto;’D;ySRt*R w z.) AwcDw>orHord;uG>o;cJtHRcJtHRwuh>IA w>vDRysHRvXw>urRM> HIV M. tgxD. 0J’.zJerh>td.’D;ySRvXerHCkmtDRtg*RtcgM.vDRI
• olw>tzsD.’Do’Xw>wz.M.wuh>
• orHord;uG>o;’D;rRM>w>ulpg,gbsgvXw>qgvXtuJxD.cDzsdrk.cGgoGH.xH;Atw>eDRcDeDR [h.tw>b.ul b.*mwz.A(STIs) M.wuh>I Aw>td.’D; STI tHRrRtgxD. w>vDRysHR vXe urRM> rhwrh> A[h. b.w> qgtHRqlySRt*Rwz.ttd.M.vDRI AoHuG>b.ewHRoud;vX etd.Ckm’D; tDRwz. vX u ‘d;uG>t o;’D;rRM>w>ulpgvX STIs t*D>ph>uD;wuh>I
• oHuG>b.euoH.o&.b.C;wcsK;b.’D;w>qgtz&d.z&Hvph;pfA(PrEP)M.wuh>I
PrEP rh>u oH.zD.wcgvXw>u-wDCmeRvXw>urRM> HIV M.vDRIAw>tHRrh>0J’. vXySR vXtwtd.’D; HIV b.oemuhtd.’D;w>vDRysHRvDRzk;’d.’d.rk>rk>vXurRM>0J’.M.vDRI
?w>vDRysHR’d.’d.rk>rk>/tcDynDrh>0J=
o ySRvXttd.’D;wHRoud;vXttd.Ckm0J’.td.’D; HIV
o ySRvXttd.’D;wHRoud;vXttd.Ckm0J’.td.tg’Htg*R
o ySRydmcGgw*RvXttd.Ckm’D;ydmcGgt*Rwz.
o ySRvXwolw>zsD.’Do’Xw>xDbdwz.
o ySRvXteDRoloud;x;uqJ;EkmuoH.rlRbSD;wz.
• xJ’.olb.w>qJ;uoH.rlRbSD;tyD;tvD’D;xHedvXw>rRoHw>tCl;tC>0HR0J’.A(uqSJu qSD)A M.wuh>=wb.eDRolw>yD;w>vD’D;ySRt*ReDwbsDw*hRI xJ’.w>oGH.wvDRpDRzdvXAtrh>qH;wkR ‘.vJmvXw>xH.M>tDRvXx;qJ;Ekmw>wbdtylR rh>wohoemuhM. HIV tHRvJRcD*m0J’. vXySR w*Rqlt*Rw*Rttd.oh0J’.M.vDRI
• w>qJ;,D>’D;w>qJ;wl>zsdzH;n.=xJ’.olb.w>vD>vXttd.’D;vHmw>ysJvXurRw>zJw>rRuqSJuqDS’D;pl;uGHmx;’D;w>yD;w>vDwz.vDRwH>vDRqJ;zJw>oltDR0HRtvD>cHM.wuh>I xDbdM.rRvDRwH>eJ’.vXt0Joh.ol0J’.rh.xHtoDvXe*D>M.wuh>I

• w>oDGoGH.’D;w>ul;uGJ;ugw>vXt*Rwz.=vXtD;p-whv,gtylRoGH.< oGH.tyD;tvD'D; rd>yS>uh> *DRcJvXmM. Aw>rRuG>tDR’D;ylRzsJ;0J’.vDRI Aoemuhw>oDGoGH.< oGH.tyD;tvD'D; rd>yS>uh>*DRwz. b.wb.wylRzsJ;0J’.vXxHuD>vXt*Rwz.tylRb.M.vDRI

‘fod;,w[h.b. HIV AqlySRtRwRwhRtD>,ub.rRvDRwH>,o;’fvJ.I

• uwdRw>’D;euoH.o&.b.C;Aw>ol0J’. HIV tuoH.zD.uoDzD.wz.= uoH.zD. uoD zD.tHR ArRpSRvDRw>tCl;tC>wkR’.vJmtd.wh>xJwpJ;zdM.vDRI AzJw>tCl;tC>tHR rh> pSR0J’. ‘d.’d.uvJmtcgM.tHRw>ud; tDR’fw> ulpg’fw>’Do’Xtod;A(TasP)AM.vDRI
• ‘d;uG>o;b.qXb.uwD>=rhrh>’.vJmzJerh>ol0J’. HIV tuoH.zD.uoDzD.tcge o;b.qXb.uwD>cJtHRcJtHRM.vDRI HIV bJ&X;(p)tCl;tC>M. td.tguvkm’D; Aw>td. o;td. 0J’.vXw> utd.’D; HIV AbJ&X;(p)tCl;tC>tgM> wcgwbsD CDM.vDRI Aw>ub.qDwvJu oH.zD.zJ w>’fod;tHRrh>uJ xD.tcgM.vDRI
• orHord;uG>o;vX STIs t*D>= HIV w’Do’XeRvXw>urRM> STI Awz.M.b.I HIV M.nD0J’.vX w>ueDRcDtDR(rhwrh>rRM>tDR)zJerh>td.’D; STI tcgM.vDRI AorHord;uG>o;vX STI wz. t*D> cJtHRcJtHR’D; rRM>w>ulpg,gbsg zJw>rRuG>tpXrh>0J’. A?td./ (positive) tcgM.wuh>I AySRvXerHCkmtDR(wz.)A-uX;orHord;uG>to;’D;rRM>w>ulpgph>uD;M.vDRI

• olw>zsD.’Do’Xw>=olw>zsD.’Do’Xw>ud;bsD’J;zJerHCkmvdmo;tcgwuh>
• wb.eDRoloud;x;uqJ;EkmuoH.rlRbSD;M.w*hR
• Ek>xH=zJeol0J’.tuoH.zD.uoDzD.’D;erh>tJ.’d;’k;tD.ezdvXeEk>xHwcD‘D;e HIV tuoH.o&.wuh>I

zJ,rh>td.’D; HIV AM.Arh>,ub.wJb.ySRwRR{gI

‘fw>od.w>oDpH;b.0J’.vXeub.wJ0J’.=
• ySRvXerHCkm’D;tDRrhwrh>erge0Rwz.M.vDRIAvXtD;p-whv,guD>pJ.weDRtylRM.pJ.wbh. pkmpkmM. A w’fod;vdmto;b.tCdorHord;tDRwcsK;evJRM.wuh>I
• tD;p-whv,g*X>uD>tok;I AzJerh>td.’D; HIV tcgeEkmvDRok;wM>0J’.b.I
• zJerhrh>0J’.ySReD.ubD,lRw*RtcgM.vDR
• zJerh>yShRw>tk.uDRwcgcgvXtrh>w>’fod;w>td.ql.td.cshArhwrh>Aw>vJRxD.uhRvDRtw>tk. uDRtcgI
• zJerh>tJ.’d;[h.oGH.rhwrh>eD>cduh>*DRvXtrh>w>’fuvh>wzsX.tcgM.vDRIAzJerh>td.’D; HIV M.e[h. eoGH.’D;eeD>cdrd>yS>wohb.I
ewvd.wJb.e=
• ew>rRtcd.
• eySRrRtoud;w>wz.
• eoud;vXeoloud;t’X;
• [H.zdCDzd
• [H.up>
• uFdo&.‘fod;t0Joh.urRpXReRCkm’D;w>orHord;rRuG>wz.’D;uoH.uoDwz.
• ySRwX.yD.[h.ul.eRwz.rhwrh>ySRt*Rwz.vXtb.xGJ’D;e HIV tw>uG>xGJ u[ku,mrh>’fod;t0Joh.urRpXReRuoh