ฉันจะติดเชื้อเอชไอวีได้อย่างไร

เพียงด้วยตาเปล่า เราไม่สามารถบอกได้เลยว่าใครเป็นโรคเอชไอวีบ้าง เนื่องจากผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้โดยปกติจะดูเป็นผู้มีสุขภาพดี และไม่มีอาการเจ็บป่วยใดๆ

เชื้อเอชไอวีจะอาศัยอยู่ในเลือด ในของเหลวจากเพศสัมพันธ์ และน้ำนมจากเต้านม   ท่านสามารถติดเชื้อเอชไอวีได้ถ้าอย่างหนึ่งอย่างใดจากสิ่งเหล่านี้เข้าไปอยู่ในกระแสเลือดของท่าน  โดยปกติ เชื้อเอชไอวีสามารถติดต่อได้จาก

• การไม่ใช้ถุงยางอนามัยขณะมีเพศสัมพันธ์
• ใช้เข็มฉีดยา  กระบอกฉีดยา หรือช้อนในการฉีดยาเสพติดร่วมกับผู้อื่น
• ใช้เครื่องมือที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อโรคในการเจาะแทงร่างกายและสลักรอยสัก หรือในการทำพิธีต่างๆ
• น้ำนมจากเต้านม
• การติดต่อโดยตรงผ่านทางเลือด เช่น การถ่ายเลือดและการปลูกถ่ายอวัยวะร่างกายในบางประเทศที่ไม่มีการตรวจสอบเชื้อเอชไอวี ก่อนล่วงหน้า  แต่สำหรับการถ่ายเลือดและการปลูกถ่ายอวัยวะร่างกายในออสเตรเลียถือว่าปลอดภัย เมื่อมีการปฏิบัติตามกฎระเบียบที่กำหนดไว้อย่างเคร่งครัด

 

ท่านจะไม่ติดเชื้อเอชไอวีจาก

• การกอดกัน
• การไอหรือจาม
• แบ่งอาหารหรือเครื่องดื่มกัน
• รับประทานอาหารที่ปรุงโดยผู้ที่เป็นเอชไอวี
• การถ่ายเลือดและกระบวนการทางแพทย์อย่างอื่นในออสเตรเลีย
• ใช้ห้องสุขาหรือห้องอาบน้ำฝักบัวร่วมกับผู้เป็นโรคเอชไอวี
• การถูกแมลงหรือสัตว์กัดต่อย
• การติดต่อเป็นประจำวันกับผู้ที่เป็นเอชไอวี
• สระว่ายน้ำหรือสถานที่ออกกำลังกาย

เชื้อเอชไอวีทำอะไรกับร่างกายชเราบ้าง

เชื้อเอชไอวีจะทำลายภูมิคุ้มกันในร่างกายของเรา ระบบภูมิคุมกันในตัวเราจะพยายามกำจัดเชื้อโรคและป้องกันไม่ให้เราเจ็บป่วย เชื้อเอชไอวีจะทำให้ระบบภูมิคุมกันของเราอ่อนแอลงจนไม่สามารถป้องกันเราได้อีก ดังนั้น ถ้าผู้ป่วยไม่ยอมกินยารักษาเอชไอวี ก็อาจจะล้มป่วยหนักได้

เอชไอวี (HIV) และเอดส์ (AIDS) เป็นสิ่งเดียวกันใช่ไหม

ไม่ใช่

เอชไอวี เป็นเชื้อไวรัสที่ทำลายเซลล์ภูมิคุ้มกันในร่างกายของเรา

เอดส์ ไม่ใช่เชื้อไวรัส

เอดส์เป็นเชื้อโรคหรืออาการเจ็บป่วยที่พบเห็นน้อย ที่คอยทำร้ายร่างกายเมื่อระบบภูมิคุ้มกันในตัวเราอ่อนแอลงมาก  จะเกิดขึ้นหลังจากที่เชื้อเอชไอวีได้กำจัดเซลล์ภูมิคุ้มกันส่วนใหญ่ในตัวเราให้หมดลง   ซึ่งจะใช้เวลานานหลายปีเลยทีเดียว

โรคเอดส์เกิดขึ้นน้อยในออสเตรเลีย เนื่องจากมียาป้องกันดี

ในออสเตรเลีย การติดเชื้อเอชไอวี ไม่ได้หมายความว่าผู้ป่วยจะต้องตายด้วยโรคเอดส์

ฉันจะรู้ได้อย่างไรว่าติดเชื้อเอชไอวี

วิธีเดียวที่จะรู้ว่าติดเชื้อเอชไอวีหรือไม่ ก็คือจากการตรวจเลือด

• ถ้าผลการตรวจเลือดออกมาเป็น “ลบ” แปลว่า คุณไม่มีเชื้อเอชไอวี
• ถ้าผลการตรวจเลือดออกมาเป็น “บวก” แปลว่า คุณมีเชื้อเอชไอวี

หลายคนจะไม่รู้ว่าตนเองติดเชื้อเอชไอวี เพราะรู้สึกสบายดี  แต่ในตอนที่ติดเชื้อครั้งแรกอาจมีอาการดังต่อไปนี้

• ปวดหัว
• เป็นไข้
• เหนื่อยและอ่อนเพลีย
• ต่อมบวม
• เจ็บคอ
• เป็นผื่น
• ปวดตามกล้ามเนื้อและข้อ
• เป็นแผลที่ปาก
• เป็นแผลที่อวัยวะเพศ
• เหงื่อออกตอนกลางคืน
• ท้องเสีย

 

แต่อาการเหล่านี้อาจเกิดจากการเป็นไข้หวัดใหญ่  เป็นหวัดอย่างแรง หรืออาการเจ็บป่วยอย่างอื่น   หากท่านคิดว่าตนเองอาจติดเชื้อเอชไอวี ก็ต้องไปหาแพทย์ตรวจเสียให้เรียบร้อย

ฉันต้องทำอย่างไร ถ้าฉันมีเชื้อเอชไอวีเป็นบวก

สิ่งแรกที่ต้องทำก็คือไปพบแพทย์  ซึ่งแพทย์อาจจะช่วยจัดให้ท่านไปพบกับผู้อื่น เช่น ที่ปรึกษาตามที่เห็นสมควร

แพทย์จะสั่งยารักษาเอชไอวี ให้ท่าน  ยานี้จะช่วยให้ท่านมีชีวิตอยู่ได้ยาวนานโดยมีสุขภาพที่ดีได้

โรคเอชไอวี สามารถบำบัด หรือรักษาให้หายขาดได้ไหม

โรคเอชไอวีไม่สามารถบำบัดให้หายขาดได้  แต่สามารถรักษาได้โดยการเยียวยา

ยาเหล่านี้จะช่วยลดจำนวนของเชื้อไวรัสในเลือดให้เหลือจำนวนต่ำลงมาก จนไม่อาจส่องเห็นได้ด้วยกล้องจุลทรรศน์  ที่เรียกว่า “จำนวนไวรัสที่ไม่สามารถพบได้” (undetectable viral load)   และหมายความว่า ท่านจะไม่มีอาการเจ็บป่วยจากเชื้อเอชไอวี และสามารถมีชีวิตอยู่ได้ตามปกติ  หากท่านกินยาอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ ก็จะหมายความว่าท่านจะไม่ถ่ายทอดโรคนี้ให้กับผู้อื่นด้วย

ฉันจะป้องกันตัวเองจากการติดเชื้อเอชไอวีได้อย่างไร

• ทำการตรวจให้รู้แน่ว่าท่านและคู่นอนของท่านมีเชื้อเอชไอวีหรือไม่ หากท่านมีคู่นอนมากกว่าหนึ่งคน   (หรือคู่นอนของท่านไปร่วมเพศกับคนอื่นด้วย) ก็ยิ่งต้องตรวจเป็นประจำ  ยิ่งมีคู่นอนหลายคนก็ยิ่งเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีมากขึ้น
• ใช้ถุงยางอนามัย
• รับการตรวจและรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (เอสทีไอ) การเป็นโรคเอสทีไอจะยิ่งทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี หรือทำให้คนอื่นติดเชื้อจากท่านได้เพิ่มมากขึ้น  จงบอกให้คู่นอนของท่านไปทำการตรวจและรับการรักษาเอสทีไอด้วย
• สอบถามจากแพทย์ของท่านเกี่ยวกับยาป้องกันโรคสำหรับผู้ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ หรือ (PrEP) PrEP เป็นยาที่ป้องกันไม่ให้ท่านติดเชื้อเอชไอวี  ใช้สำหรับผู้ที่ไม่มีเชื้อเอชไอวี แต่อาจมีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อได้

 

“ความเสี่ยงสูง” หมายถึง

• ผู้ที่มีคู่นอนที่ติดเชื้อเอชไอวี
• ผู้ที่มีคู่นอนมากกว่าหนึ่งคน
• ผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายคนอื่น
• ผู้ที่ไม่ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง
• ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยา กระบอกฉีดยา น้ำและช้อนในการฉีดยาเสพติดร่วมกัน

 

• ใช้เฉพาะเครื่องมือฉีดยา (ที่สะอาด) และน้ำที่ผ่านการฆ่าเชื้อโรคมาแล้วเท่านั้น   จงอย่าใช้เครื่องมือของท่านร่วมกับผู้อื่น  เชื้อ เอชไอวีสามารถติดต่อถ่ายถึงกันได้กระทั่งผ่านหยดเลือดเม็ดจิ๋วที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าที่ติดเข็มฉีดยามา

• การสลักรอยสักหรือการเจาะแทงร่างกาย ให้ใช้บริการจากสถานที่ที่มีถือใบอนุญาตซึ่งมีการทำความสะอาดเข็มและอุปกรณ์ต่างๆอย่างถูกต้องหรือทิ้งไปหลังใช้เท่านั้น  และยังต้องแน่ใจว่าเขาใช้หมึกขวดใหม่กับท่าน

• กระบวนการถ่ายเลือดหรือการปฏิบัติทางการแพทย์อย่างอื่น  ในออสเตรเลีย เลือดและผลิตภัณฑ์จากเลือดและอวัยวะได้ผ่านการทดสอบมาแล้วและปลอดภัยต่อการใช้   แต่การถ่ายเลือดและผลิตภัณฑ์จากเลือดและอวัยวะจากประเทศอื่นอาจไม่ปลอดภัย

ฉันจะแน่ใจได้อย่างไรว่า จะไม่ถ่ายทอดเชื้อเอชไอวีให้กับคนอื่น

• ปรึกษากับแพทย์ของท่านเกี่ยวกับการกินยารักษาเอชไอวี   ยารักษาเอชไอวีทำให้จำนวนไวรัสในเลือดลดลงเป็นอย่างมาก   เมื่อจำนวนไวรัสในเลือดลดลงมาก  ท่านก็จะไม่สามารถถ่ายเชื้อเอชไอวีถึงอีกคนหนึ่งได้  วิธีนี้เรียกว่า “รักษาโดยวิธีการป้องกัน” หรือ (TasP)
• หมั่นทำการตรวจเป็นประจำ  ถึงแม้ว่าท่านจะกินยารักษาเอชไอวี  ท่านก็ยังพึงไปตรวจหาแพทย์อยู่เป็นประจำ เนื่องจากไวรัสเอชไอวีนั้น มีหลายชนิด และมีความเป็นได้ว่า คนๆหนึ่งสามารถติดเชื้อเอชไอวีได้มากกว่าหนึ่งชนิดในเวลาเดียวกัน   ซึ่งอาจทำให้ต้องเปลี่ยนยาที่กินก็ได้
• ทำการตรวจเชื้อเอสทีไอ  ยารักษาเอชไอวีไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเชื้อเอสทีไอ แต่โอกาสที่ท่านจะได้รับการถ่ายเชื้อเอชไอวี (หรือติดเชื้อ) จะสูงขึ้นสำหรับผู้ที่มีอาการเอสทีไออยู่แล้ว ทางที่ดี ให้หมั่นไปทำการตรวจเชื้อเอสทีไอเป็นประจำ และทำการรักษาทันทีถ้าผลการตรวจออกมาเป็น “บวก” ทั้งนี้ คู่นอนของท่าน (ทุกคน) ก็พึงได้รับการตรวจและรักษาด้วยเช่นกัน
• ใช้ถุงยางอนามัย  ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
• จงอย่าใช้เข็มฉีดยา  กระบอกฉีดยา  และช้อนในการฉีดยาเสพติดร่วมกับผู้อื่น
• น้ำนมจากเต้านม  ถ้าท่านกำลังกินยารักษาเอชไอวีอยู่ และต้องการจะเลี้ยงทารกด้วยน้ำนมของท่านเอง ท่านพึงปรึกษาแพทย์โรคเอชไอวีเสียก่อน

ฉันต้องบอกใครไหมว่าฉันเป็นเอชไอวี

ตามกฎหมายท่านจะต้องแจ้ง

• คู่นอนประจำหรือคู่นอนคนอื่น ๆ ของท่าน ในบางรัฐของออสเตรเลีย ท่านต้องบอกคู่นอนก่อนที่จะมีเพศสัมพันธ์กับเขา  แต่ละรัฐจะมีกฎที่แตกต่างกัน ดังนั้น ทางที่ดี ท่านควรตรวจให้รู้แน่นอนก่อนเดินทางไปที่นั่น
• กระทรวงกลาโหมของออสเตรเลีย เนื่องจากท่านไม่สามารถเข้ารับราชการทหารได้หากท่านมีเชื้อเอชไอวี
• ถ้าท่านเป็นนักบิน
• หน่วยงานประกันภัย เวลาซื้อประกันภัยบางอย่าง เช่น ประกันสุขภาพ หรือประกันการเดินทาง
• หน่วยงานรับบริจาคเลือดหรืออวัยวะร่างกาย เช่น ไต ท่านไม่สามารถให้บริจาคได้หากท่านเป็นเอชไอวี

แต่ท่านไม่ต้องแจ้ง

• นายจ้าง
• เพื่อนร่วมงาน
• เพื่อนร่วมห้อง
• ครอบครัว
• เจ้าของบ้าน
• ครู
• เพื่อนนักเรียน
• เพื่อนฝูง

ผู้ที่ท่านพึงแจ้งได้แก่

• แพทย์ของท่าน เพื่อแพทย์จะได้ช่วยท่านทำการตรวจและสั่งยา
• ที่ปรึกษาหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการดูแลโรคเอชไอวีของท่าน เพื่อเขาเหล่านั้นจะได้ให้ความช่วยเหลือแก่ท่านได้

ฉันจะขอความช่วยเหลือกับคำแนะนำได้จากที่ไหน

มีกลุ่มเอชไอวีในชุมชนออสเตรเลียหลายกลุ่มเลยทีเดียว ที่สามารถให้คำแนะนำกับความช่วยเหลือแก่ท่านได้